دستگاه لبه چسبان در دسته‌بندی ابزارآلات نجاری است که برای پوشش دادن لبه برش‌خورده صفحات MDF و PVC مورد استفاده قرار می‌گیرد. ماشین لبه‌چسبان نوارهای پلیمری پی‌وی‌سی (PVC) را طی فرایندهای چسب‌زنی، حرارت دهی، پرس، برش و… به قسمت‌های برش خورده صفحه یا به اصطلاح نر کار می‌چسباند.
در صفحات چوبی صنعتی مانند MDF و لمینیت زیر و روی صفحات توسط انواع روکش پوشیده شده‌اند؛ اما در قسمت‌های برش خورده این محافظ از بین رفته و چوب مقاومت مکانیکی خود در برابر عوامل محیطی مانند حرارت و رطوبت را از دست می‌دهد. ماشین لبه چسبان با چسباندن نوارهای پلیمری در یک فرایند کاملا کنترل شده و استاندارد لبه‌ها یا نر کار را محافظت می‌کند. عملیات لبه چسبانی علاوه بر افزودن به زیبایی کار، مقاومت کار را در برابر حرارت، رطوبت و ضربه بالا می‌برد. اما در صفحات پلیمری مانند صفحات فومیزه پی وی سی که به شکل ذاتی ضد آب هستند فرآیند لبه چسبانی تنها برای افزایش زیبایی و همرنگ شدن لبه2ها با روکش ورق و پوشاندن سطح مقطع انجام می‌شود
در این مقاله می‌خوانید:
انواع دستگاه لبه چسبان
ایستگاه‌های مختلف دستگاه لبه چسبان
نکات مهم خرید دستگاه لبه چسبان
نکات مهم هنگام کار با دستگاه لبه چسبان
به طور کلی روش کار دستگاه به این صورت است که صفحه برش خورده از قسمت نری وارد دستگاه ماشین لبه چسبان (نوار زن پی وی سی) شده و لبه‌های آن به چسب‌های گرانول مخصوصی که از قبل گرم شده است آغشته می‌شود. این چسب در ایستگاه‌های بعدی توسط چند غلتک با قابلیت کنترل مستقل تحت فشار قرار می‌گیرد. صفحه در ادامه حرکت خود از مقابل دیگر ایستگاه‌ها عبور کرده و قسمت‌های اضافی آن بریده و لبه‌ها پولیش می‌شود.
عملیات لبه چسبانی علاوه بر افزودن به زیبایی، مقاومت صفحات را در برابر حرارت، رطوبت و ضربه افزایش می‌دهد. نوار لبه‌ها به سه دسته نوار لبه پی وی سی، نوار لبه ملامینه و نوار لبه ABS تقسیم می‌شود. ضخامت معمول نوارهای لبه برای فرآیند لبه چسبانی نیز 0.4، 1، 2 و 3 میلی‌متر است.
فرایند لبه چسبانی صفحات MDF و PVC
انواع دستگاه لبه چسبان
به طور کلی می‌توان دستگاههای لبه چسبان را به دو مدل قابل حمل و ثابت تقسیم کرد. تفاوت اصلی لبه چسبان ثابت و قابل حمل یا پرتابل در این است که در لبه چسبان پرتابل که معمولا ابعاد کوچکتری دارد و برای مصارف کارگاهی مناسب است؛ چسب به سطح نوار می‌چسبد. در صورتی که در لبه چسبان‌های ثابت که برای کارهای لبه چسبانی در مقیاس‌های بزرگ‌تر مانند کارگاه‌های متوسط و بزرگ و کارخانجات استفاده می‌شود؛ سطح کار به چسب آغشته می‌شود سپس نوار به نری کار متصل می‌شود.
مدل قابل حمل، جهت کار با صفحات کوچک‌تر و کارگاهی مناسب است و قدرت بدنی بالایی برای چسباندن چسب نیاز دارد. لبه چسبان‌های قابل‌حمل با توجه به جنس نواری که استفاده می‌کنند به دو دسته اتویی و PVC تقسیم می‌شوند. لبه چسبان قابل حمل اتویی به این صورت است که دستگاه با سشوار باد گرم، چسب پشت نوار را گرم می‌کند و سپس به صورت دستی می‌توان لبه چسبانی را آغاز کرد. سپس پس از اتمام لبه‌چسبانی می‌توان به صورت دستی سر و ته نوار را قطع کرد و با لیسه نوار نیز اضافه‌های نوار را حذف کرد. دستگاه لبه چسبان قابل حمل معمولا برای نوارهای با ضخامت 0.4 میلی‌متر استفاده می‌شود.
دستگاه نوار لبه زن دستی
لبه چسبان قابل حمل PVC یک مخزن چسب گرانول دارد؛ چسب در مخزن گرم و ذوب می‌شود، سپس هنگام خروج، نوار PVC به چسب آغشته شده و به لبه کار می‌چسبد. پس از اتمام لبه چسبانی می‌توان سر و ته نوار را به صورت دستی با قطع کن سر و ته و اضافات بالا و پایین کار را با اورفرز دستی قطع کرد. این دستگاه برای کار با نوار لبه PVC با ضخامت 1 و 2 میلی‌متر مناسب است.
دستگاههای لبه چسبان ثابت برای انواع ضخامت‌های لبه از 0.4 تا 3 میلی‌متر مناسب هستند. لبه چسبان‌های صنعتی با توجه به مدلشان دارای 2 تا 9 ایستگاه هستند و شامل ایستگاه‌های پیش فرز، مجموعه ایستگاه چسب، اره سر و ته زن، فرز بالا و پایین زن، کرنر زن و غیره هستند.
دستگاه لبه چسبان PVC
ایستگاه‌های مختلف دستگاه لبه چسبان
ایستگاه اسپری ضد چسب: این ایستگاه که معمولا نخستین ایستگاه در دستگاههای لبه چسبان است؛ جزء ایستگاه‌های اصلی لبه چسبان نیست و به صورت اختیاری در بعضی دستگاههای پیشرفته‌تر قرار داده می‌شود. در این ایستگاه مایع ضد چسب از بالا و پایین به سطح ام دی اف اسپری می‌شود تا چسب به سطح ام دی اف نچسبد.
ایستگاه پیش فرز: گاهی اوقات بر روی سطح یا لبه کار لب پریدگی، شکستگی یا برآمدگی در اثر رطوبتی که چوب از محیط گرفته ایجاد می‌شود. ایستگاه پیش فرز برای حل کردن این مشکل تعبیه شده است تا با استفاده از دو توپی پرداخت، که در جهت مخالف یکدیگر می‌چرخند سطح لبه کار را به اندازه 1 تا 3 میلی‌متر با توجه به نیاز کاربر پرداخت می‌کند.
ایستگاه هیتر پیش گرم: این ایستگاه جزء ایستگاه‌های اصلی لبه چسبان‌ها نیست. هنگامی که هوا سرد است چسب روی سطح ورق به سرعت خشک و سخت می‌شود که این امر لبه چسبانی را با مشکل مواجه می‌کند. این ایستگاه به صورت تماسی، مادون قرمز یا توسط المنت نر کار را کمی گرم می‌کند تا چسب حالت روان خود را حفظ کند.
مجموعه ایستگاه چسب: این مجموعه ایستگاه‌ها از چهار بخش اصلی جلو برنده نوار، چسب زن، گیوتین و غلطک‌های فشار تشکیل می‌شود. جلو برنده نوار از پایین توسط کانوایر و از بالا توسط غلطک هرزگرد، نوار لبه را به جلو هدایت می‌کند. در بخش بعدی سطح نر کار به چسب آغشته می‌شود. سر و ته نوار توسط گیوتین بریده می‌شود و نوار توسط غلطک‌های فشار، به سطح لبه می‌چسبد.
ایستگاه اره سر و ته زن: پس از چسبیدن نوار به لبه اضافاتی از نوار به جا می‌ماند که این بخش‌های اضافه توسط اره سر و ته زن حذف می‌شود. اره سر و ته زن در دو مدل یک یا دو موتوره مورد استفاده قرار می‌گیرد. اره یک موتوره در طول کار جا به جا می‌شود و در اره دو موتوره، یک اره در یک سر و اره دیگر ته کار قرار می‌گیرد که ثابت هستند.
ایستگاه فرز بالا و پایین: ایستگاه فرز بالا و پایین اضافات نوار را از بالا و پایین را پرداخت کرده و لبه نوار را هم سطح کار می‌کند.
ایستگاه کرنر زن پرداخت نهایی نوار را انجام می‌دهد و چهار گوشه کار را گرد می‌کند. این ایستگاه با توجه به مدل لبه چسبان می‌تواند یک، دو یا چهار موتور داشته باشد.
ایستگاه لیسه: ایستگاه بعدی دارای یک یا دو بخش لیسه نوار و لیسه چسب (لیسه سطح) است. لیسه نوار در زاویه 45 درجه و به اندازه ضخامت نوار، لبه صفحه را صاف و هم سطح می‌کند. لیسه سطح نیز اضافات چسب روی سطح کار را پاک می‌کند.
ایستگاه اسپری جلاسنج و حلال چسب: در ایستگاه اسپری جلاسنج و حلال چسب معمولا مایع حلال چسب روی سطح قطعه کار اسپری شده و سپس در ایستگاه پولیش از روی سطح کار پاک می‌شود. در بعضی دستگاه‌ها که معمولا دارای سیستم اسپری ضد چسب هستند، به جای مایع حلال چسب از مایع روغنی جلا دهنده استفاده می‌کنند تا با گذشتن از ایستگاه پولیش سطح کار براق شود.
ایستگاه پولیش: ایستگاه پولیش آخرین ایستگاه دستگاههای لبه چسبان ثابت است. در این ایستگاه پد موجود روی سطح کار می‌چرخد و آلودگی‌های سطحی کار را تمیز می‌کند.
دستگاه لبه چسبان صنعتی
نکات مهم خرید دستگاه لبه چسبان
برای خرید دستگاه لبه چسبان باید به جز نوع آن، با توجه به نیاز و نوع کار خود به چند نکته دیگر نیز توجه کنید. از جمله آن می‌توان به اندازه دستگاه، نوع برق مصرفی، سرعت ماشین، تعداد ایستگاه، توان مصرفی، حداقل و حداکثر ضخامت ورق و گارانتی معتبر اشاره کرد. تنظیم دستی یا اتوماتیک ارتفاع فک نیز از آپشن‌های مهم در انتخاب یک لبه چسبان مناسب است.
اندازه ماشین لبه چسبان:
ماشین‌های لبه‌چسبان بسته به تعداد ایستگاه و عملیاتی که روی صفحه انجام می‌دهند ابعاد و اندازه‌های مختلفی دارند. دانستن ابعاد دستگاه با توجه به نوع کار و اندازه کارگاه و به منظور جا نمایی بهینه از نکاتی درباره دستگاه لبه چسبان است که باید به آن توجه کنید.
سرعت دستگاه لبه چسبان:
سرعت دستگاه نوار لبه زن یا لبه چسبان بیانگر میزان متراژ لبه چسبانی در دقیقه است. هر چه این عدد بزرگ‌تر، سرعت لبه چسبانی دستگاه بالاتر است. 12، 16،18 و 24 متر در دقیقه از سرعت‌های رایج بین ماشین‌های لبه چسبان موجود در بازار است. اهمیت دانستن این سرعت به خصوص در خطوط تولید و کارگاه‌های بزرگ بسیار مهم است.
نوع برق مصرفی:
لبه چسبان‌های صنعتی برق سه فاز و نمونه‌های نیمه‌صنعتی و کارگاهی از برق تک فاز استفاده می‌کنند. پس هنگام خرید دستگاه باید به برق مورد نیاز دستگاه توجه نماید که با واحد کیلو وات در کاتالوگ یا پلاک مشخصات دستگاه نوشته شده است.
ایستگاه‌های دستگاه لبه چسبان:
به طور معمول هر چه تعداد ایستگاه‌های ماشین لبه چسبان بیشتر باشد، ماشین در خروجی نتیجه بهتر و تمیزتری ارائه خواهد داد. از جمله ایستگاه‌های ماشین لبه چسبان می‌توان به ایستگاه پیش گرم‌کن، ایستگاه نوار جلو برنده ورق، ایستگاه چسب، ایستگاه پیش فرز، ایستگاه فرز بالا و پایین، ایستگاه سر و ته زن، ایستگاه گوشه زن، ایستگاه اسپری، ایستگاه لیسه و ایستگاه پولیش اشاره کرد.
نصب و گارانتی پس از خرید لبه چسبان:
هنگام خرید دستگاه نوار لبه‌زن به گارانتی معتبر و برند دستگاه نیز توجه کنید. آموزش اپراتور برای استفاده درست از دستگاه، تأمین قطعات و خدمات پشتیبانی یک محصول نیز از دیگر مواردی است که قبل از خرید لبه چسبان باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشید.
دستگاه نوار لبه زن PVC
نکات مهم هنگام کار با دستگاه لبه چسبان
برای استفاده بهینه از این دستگاه نیز باید به چند مورد توجه ویژه داشته باشید تا دستگاه علاوه بر سرعت بخشیدن به کارتان، در دراز مدت عملکرد خوبی داشته باشد. کیفیت چسب، دمای مناسب محیط، عدم وجود گرد و غبار، وجود مکنده صنعتی مناسب، برشکاری اولیه خوب و باد دستگاه لبه چسبان از این موارد است که در ادامه به طور مختصر آن را توضیح می‌دهیم.
- کیفیت چسب: توجه به کیفیت چسب دستگاه بسیار حائز اهمیت می‌باشد. لذا باید فاقد رطوبت و دور از تابش مستقیم نور خورشید قرار گیرند و در دمای مناسبی نگه‌داری شوند.(5-35 درجه سانتی گراد).
- دمای محیط: دمای محیط نیز بر عملکرد دستگاه تاثیر می‌گذارد و لذا این ابزار کار باید در دمای محیط متعادل عموما بین 5- 35 درجه سانتی‌گراد باشد.
- رطوبت محیط: رطوبت نسبی محیط برای کارکرد دستگاه باید بین 5 تا 55 درصد باشد تا این دستگاه به خوبی لبه‌های برش خورده را نوار بزند.
- گرد و غبار: گرد و غبار سبب پایین آمدن کیفیت چسب و در نهایت از دست دادن قدرت چسبندگی آن خواهد شد و بر عملکرد دستگاه اثرگذار خواهد بود.
- مکنده صنعتی مناسب: مکنده‌ای که برای این دستگاه استفاده می‌شود باید قدرت مکش خوب و استانداردی داشته باشد و بتواند به خوبی ذرات فرز خورده نوارها را مکش کند.
- برشکاری اولیه: اندازه‌ی زاویه مناسب برای این دستگاه 90 درجه است و برش‌هایی که زوایایی بیشتر یا کمتری نسبت به 90 دارند؛ می‌تواند روی کار تاثیر بدی داشته باشند.
- باد دستگاه لبه چسبان: این دستگاه برای کارکرد نیاز به باد ورودی دارد. باد ورودی باید طوری باشد تا در کارکرد پنوماتیک این دستگاه، مشکلی ایجاد نکند. باد ورودی دستگاه نباید سنگین باشد. سنگین بودن به این معناست که باد عاری از رطوبت و روغن باشد تا به دستگاه قدرت و نیروی خوبی بدهد.
امروزه استفاده از دستگاه لبه چسبان برای افزایش سرعت کار و کیفیت محصولات ساخته شده در کارگاه‌های کابینت‌سازی، کابین روشویی، کارگاه‌های ساخت شلف و قفسه و .. لازم است. در کارگاه‌های کوچک‌تر از لبه چسبان دستی و نیمه اتوماتیک استفاده می‌کنند و در کارگاه‌های بزرگ‌تر از دستگاههای پیشرفته‌تر استفاده می‌شود. در کارگاه‌های پی وی سی نیز از نوارلبه PVC برای افزایش زیبایی کار استفاده می‌شود. این کار موجب می‌شود رنگ لبه‌های برش خورده با رنگ روکش یا رنگ ورق فومیزه یکی باشد که در زیبایی و کیفیت محصول نهایی تاثیر گذار است.
مطالب مرتبط
نوار لبه پی وی سی و نکات نصب آن